کتابخانه

مردگیران، جشن بهاری زنان

جلال خالقی مطلق: ابوریحان بیرونی در کتاب آثار الباقیه، آن‌جا که درباره جشن‌های ایرانی سخن می‌گوید، از جشنی نام می‌برد که در روز اسفندارمذ در ماه اسفندارمذ، یعنی در پنجم اسفند برگزار می‌شد. معنی اسفندارمذ خرد و بردباری است و اسفندارمذ فرشته نگهبان بر زمین است و فرشته نگهبان بر زنان درست‌کار و پاکدامن و نیکوکار و شوهر دوست.

تو را که دست بلرزد، گهر چه دانی سُفت!

جلال خالقی مطلق: در ادب فارسی موضوع آثاری چون سندباد نامه، مرزبان نامه، طوطی نامه، و مانند آنها و نیز بخشی از نوشته‌های برخی از بزرگان شریعت و طریقت در این بحث است که اصولا زن موجودی است بد گوهر و بی‌وفا، نیرنگ ساز و خیانت کار که تنها سود وجود او در این است که مرد از او تمتع برگیرد و کار بقای نسل تعطیل نماند. اکنون وقتی از این زاویه به ویس و رامین می‌نگریم، درمی‌یابیم که این داستان گذشته از زیبایی‌های ادبی آن، نوعی ادبیات اعتراض است. اعتراض یک زن بر رسم ازدواج مرد پیر با زن جوان و تبلیغ برابری زن و مرد حتی در نیاز جنسی.